โครงสร้างของหลังคามีอยู่ด้วยกันมากมายค่ะไม่ว่าจะเป็น แป , ดั้ง , อกไก่ , จันทัน , และอีกหนึ่งสิ่งที่จะมาคู่กับจันทันเลยก็คือ “อเส” ซึ่งเป็นวัสดุที่จะช่วยในการรองรับน้ำหนักจากการพาดจันทันให้มีการถ่ายน้ำหนักลงไปสู่เสา และไม่ว่าบ้านของคุณจะเป็นสไตล์ใดหรือรูปแบบใดก็จำเป็นที่จะต้องใช้อเสในการนำมาเป็นวัสดุโครงสร้างของหลังคากันทั้งนั้น บทความของเราจึงได้นำเอาเรื่องที่ควรรู้เกี่ยวกับอเส ที่หลาย ๆ คนอาจไม่เคยรู้ว่ามันคืออะไรและอยู่ส่วนไหนของโครงสร้างหลังคาบ้าน แล้วจะมีเรื่องใดที่เราต้องรู้บ้าง บทความของเรามีคำตอบค่ะ
อเส คือ
อเส คือ ส่วนหนึ่งของโครงสร้างหลังคาหรือคานที่อยู่ในชั้นบนสุดของอาคาร ซึ่งจะทำหน้าที่ในการยึดหัวเสาในแต่ละช่วง เพื่อที่จะสามารถรับน้ำหนักจากโครงของหลังคาไปยังเสาได้ โดยอเสนั้นในสมัยก่อนมักจะใช้เป็น อเส ค.ส.ล. หรือที่เรารู้จักกันว่า คอนกรีตเสริมเหล็ก แต่ในปัจจุบันนั้นมีรูปแบบของการสร้างบ้านที่มีสไตล์และความแตกต่างที่มากขึ้น จึงทำให้การใช้งานอเสก็เปลี่ยนแปลงตามไปด้วย ซึ่งในปัจจุบันจะนิยมใช้เป็นอเสแบบรูปพรรณ ซึ่งจะมีความง่ายและความสะดวกในการทำงานหลังคามากกว่าอเสแบบคอนกรีตเสริมเหล็ก โดยอเสนั้นส่วนใหญ่จะเกิดจากการนำเหล็กรูปพรรณตัวซีมาประกบกันด้วยการเชื่อม โดยการหันเหล็กตัวซีเข้าหากัน
โดยอเสนี้ก็จะเป็นชิ้นส่วนที่รับสำหรับการพาดลงมาของตัวจันทัน ซึ่งจันทันก็จะพาดตั้งแต่อกไก่เอียงลงมาสู่อเสที่อยู่ข้างล่างเป็นตัวรองรับให้น้ำหนักจากโครงหลังคาสามารถไปสู่ตัวเสาและถ่ายน้ำหนักลงสู่ฐานรากที่พื้นดินต่อไป
อเสเหล็ก
อเสเหล็ก หรือ อเสเหล็กรูปพรรณ เป็นอเสที่ได้รับความนิยมอย่างมาก เพราะอเสชนิดนี้นั้นสามารถทำงานได้อย่างรวดเร็วกว่าอเสคอนกรีตเสริมเหล็ก ที่จะต้องอาศัยการหล่อแต้องรอให้คอนกรีตนั้นเซ็ตตัว จึงทำให้งานก่อสร้างนั้นลดเวลาได้มากยิ่งขึ้น ซึ่งการติดตั้งอเสเหล็กนั้นช่างจะทำการนำเอาเพลทเหล็กมาทำการเชื่อมกับเหล็กเสริมที่อยู่บนหัวเสา ซึ่งก็จะนำเอามาเชื่อมกับอเสเหล็กอีกที และหลังจากที่ได้ทำการเชื่อมอเสเหล็กเสร็จสิ้นแล้วการทำงานต่าง ๆ ที่จะต้องนำเอาจันทันวางพาดกับอเสก็สามารถทำต่อได้เลย ซึ่งก็จะช่วยลดระยะวลาในการทำงานของช่างได้อย่างมากเลยทีเดียว
อเสคอนกรีตเสริมเหล็ก
อเสคอนกรีตเสริมเหล็ก หรือ อเส ค.ส.ล. เป็นอเสที่ช่างส่วนใหญ่นิยมใช้กันมาอย่างยาวนาน เนื่องจากเป็นที่คุ้นชินมากกว่าจึงทำให้ความสามารถในการเชื่อมอเสนั้นดีกว่า โดยอเสคอนกรีตเสริมเหล็กนี้ก็จะต้องทำการหล่อแบบขึ้นมาจากนั้นก็จะต้องรอให้คอนกรีตเซ็ตตัว ซึ่งก็ต้องใช้เวลาในการทำที่นานพอสมควรเลยค่ะ แต่การใช้อเสคอนกรีตเสริมเหล็กนี้จะมีข้อดีกว่าการใช้อเสเหล็กตรงที่จะมีความแข็งแรงและทนทานมากกว่าคอนกรีตเสริมเหล็ก ซึ่งการเชื่อมอเสคอนกรีตเสริมเหล็กจะมีอยู่ด้วยกัน 2 วิธี นั่นก็คือ ช่างจะวางเพลทเหล็กไว้บนอเสคอนกรีตและจะทำการเชื่อมกับเหล็กตัวซีเพื่อที่จะใช้ยึดจันทันอีกทีหนึ่ง และอีกหนึ่งวิธีคือการเสียบเหล็กหนวดกุ้งไว้ที่อเสคอนกรีตเพื่อที่จะใช้เชื่อมกับจันทันนั่นเอง
อเสเหล็ก กับ อเสคอนกรีตเสริมเหล็ก แบบไหนดีกว่ากัน
การเลือกใช้งานอเสนั้น ไม่ว่าจะเป็นอเสเหล็กหรือเสคอนกรีตเสริมเหล็ก หากจะบอกว่าตัวใดตัวหนึ่งดีกว่าก็คงจะไม่ใช่ที่เนื่องจากจะต้องมีการคำนวณและการเลือกประเภทของอเสการวิศวกรที่มีความเชี่ยวชาญว่าควรจะเป็นไปในลักษณะใด ซึ่งอเสทั้งสองชนิดนี้ก็มีคุณสมบัติที่คล้ายคลึงกันดังนั้นการตัดสินใจว่าแบบไหนดีกว่ากันจะต้องดูว่าบ้านที่เราสร้างนั้นเป็นในลักษณะแบบใดนั่นเอง
ประโยชน์ อเส
ปฏิเสธไม่ได้เลยค่ะว่าอเสนั้นไม่มีประโยชน์ เพราะอเสนี่แหละที่จะเป็นตัวที่จะทำให้โครงของหลังคาบ้านสามารถตั้งอยู่ได้ เนื่องจากอเสเป็นตัวรับน้ำหนักจากการพาดจันทันที่ลาดเอียงลงมาสู่อเส ซึ่งอเสนั้นก็จะทำการถ่ายน้ำหนักลงไปสู่ตัวเสาอีกทีเป็นทอด ๆ ต่อไป ทำให้บ้านและหลังคาเกิดความสมดุลและแข็งแรงนั่นเอง
สรุป อเส
อเส เป็นหนึ่งในโครงสร้างของหลังคาที่สำคัญที่จะขาดไม่ได้เลย เนื่องจากจะเป็นตัวรับน้ำหนักจากการพาดจันทันให้ลงมาสู่เสา ทำให้หลังคาไม่เกิดการสั่นคลอนและสามารถตั้งอยู่ได้อย่างดี